สัญญาณเตือน โรคภูมิแพ้ตัวเอง

โรคแพ้ภูมิตัวเอง หรือโรค SLE (Systemic Lupus Erythematosus, SLE) พบได้บ่อยในเพศหญิง มากกว่าเพศชาย สาเหตุที่แท้จริงไม่ทราบแน่ชัด แต่มีปัจจัยทางพันธุกรรม และ ปัจจัยอื่น ส่งเสริมทำให้เกิดโรคได้แก่ การติดเชื้อ ยา แสงแดด สารเคมีในสิ่งแวดล้อม

อาการของโรคนี้จะแสดงความผิดปกติในร่างกายหลายระบบร่วมกัน เช่น ผื่นโรค SLE ระบบผิวหนัง ระบบประสาท ระบบหัวใจและหลอดเลือด กล้ามเนื้อและข้อเม็ดเลือด ไต ผมร่วง ระบบทางเดินหายใจ เป็นต้น ดังนั้นผู้ป่วยโรค SLE จึงมีอาการ แสดงทางคลินิกที่หลากหลายและมีความรุนแรง แตกต่างกัน ตั้งแต่อาการที่ไม่รุนแรง เช่น มีผื่น ปวดข้อ ไปจนถึงอาการแสดงที่มีความรุนแรงถึงเสียชีวิต เช่น ไตอักเสบ

ดังนั้น การดูแลรักษาผู้ป่วยแต่ละรายจึงมีความแตกต่างกันและแม้ว่าจะเป็นโรคที่รักษาไม่หายแต่ผู้ป่วยก็สามารถคุณภาพ ชีวิตใกล้เคียงกับคนปกติได้หากมีการติดตามรักษาอย่างต่อเนื่องโดยแพทย์เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน

 

การวินิจฉัยโรค SLE จะต้องอาศัยประวัติการเจ็บป่วย และผลเลือดโดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยความผิดปกติ อย่างน้อย 4 ใน 11 ข้อ ได้แก่

1. ผื่นบริเวณใบหน้าและมีการกระจายเป็นรูปผีเสื้อ
2. ผื่นผิวหนังชนิดที่เรียกว่าผื่นดีสคอยด์ พบได้บ่อยบริเวณใบหน้า ใบหู ลำตัว และแขนขา
3. อาการแพ้แดด โดยมีผื่นผิวหนังแดงอย่างรุนแรงเมื่อโดนแดด
4. แผลในปาก
5. ข้ออักเสบ
6. ไตอักเสบ โดยปริมาณโปรตีนหรือไข่ขาวในปัสสาวะมากกว่าปกติ
7. อาการชักหรือ อาการทางระบบประสาทอื่นๆ
8. เยื่อหุ้มปอดหรือหัวใจหรือเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
9. อาการซีด เม็ดเลือดขาวต่ำ หรือเกล็ดเลือดต่ำ (ที่ไม่ได้เกิดจากยาหรือการติดเชื้อ)
10. ตรวจพบแอนตินิวเคลียร์แอนติบอดี (antinuclear antibody) ในเลือด
11. ตรวจพบแอนติบอดีต่อดีเอ็นเอ (anti-dsDNA) หรือ การตรวจพบแอนติฟอสโฟไลปิดแอนติบอดี หรือการตรวจเลือดพบผลบวกปลอมต่อการตรวจซิฟิลิส

เนื่องจากการรักษาโรค SLE มีระยะการรักษาที่ยาวนาน นอกจากการรักษาโรคแล้วผู้ป่วยควรดูแลตนเอง โดยควรทำความเข้าใจธรรมชาติ และกลไกการเกิดโรค รวมทั้งเข้าใจเหตุผลของการประเมินติดตามการรักษา อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง