ผู้สูงวัยทุกคนต้องเตรียมรับมือให้พร้อมทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจเพื่อการเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ และมีความสุขสมวัยหากทำได้ตามนี้ครบทั้ง 11 อ. ได้แก่
อ.1 อาหาร สำหรับผู้สูงวัยที่ต้องท่องจำให้ขึ้นใจในการเลือกซื้ออาหารบริโภคคือ“ไม่หวาน ไม่มัน ไม่เค็ม” และควรลดหรือหลีกเลี่ยงอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตและไขมัน แต่ให้เพิ่มใยอาหารจากผัก ผลไม้ ถั่วทุกชนิด มันเทศ รวมถึงอาหารพวกที่มีแคลเซียมมากขึ้น เพื่อนำไปเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง
อ.2 อากาศ การดูแลธรรมชาติรอบตัวเรา เพื่อให้ร่างกายได้อากาศบริสุทธิ์แต่ด้วยสภาพแวดล้อมปัจจุบันมากด้วย มลพิษจึงขอแนะนำ การฝึกลมปราณด้วยการนั่งขัดสมาธิ ง่ายๆ
อ.3 ออกกำลังกาย ซึ่งผู้สูงวัยอาจเริ่มต้นออกกำลังกายได้ง่ายๆ ด้วยการเดินหรือการบริหารข้อต่างๆในร่างกาย สิ่งที่ควรปฏิบัติอย่างเคร่งครัดก็ออกกำลังกาย อ.3 คือ ควรเริ่มจากการอบอุ่นร่างกายประมาณ 5-10 นาที ใช้เวลา ในการออกกำลัง 15-20 นาที และจบลงด้วยการผ่อนคลาย 5-10 นาที และทุกครั้งในการออกกำลังกายไม่ควรกลั้นหายใจ หรือสูดลมหายใจแรง ควรหายใจเข้าและหายใจออกยาวสม่ำเสมอ และควรออกกำลังอย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ครั้งละ 30 นาที เน้นการออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง ไม่หักโหม
อ.4 แสงอาทิตย์ การรับแสงแดดอ่อนๆ ยามเช้าอย่างน้อยวันละ 30 นาที ช่วยให้ร่างกายของผู้สูงวัยได้รับวิตามินดี เข้าไปช่วยดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัส สามารถป้องกันและชะลอการเกิดโรคกระดูกพรุนได้ นอกจากนี้ยังมีวิตามินดี ที่ช่วยป้องกันโรคซึมเศร้า มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งเต้านม เบาหวานโรคอ้วน และเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันฮอร์โมน กล้ามเนื้อให้แข็งแรงอีกด้วย
อ.5 อารมณ์ ผู้สูงวัยจะมีการเปลี่ยนแปลงภาวะอารมณ์หลากหลาย อาทิ ขี้หงุดหงิดโมโหง่าย หรือขี้น้อยใจ และใช้อารมณ์มากกว่าเหตุผล เพื่อป้องกันไม่ให้ตกอยู่ในภาวะอารมณ์เช่นนั้น การยึดศาสนาเป็นที่พึ่งทางใจ เช่น การทำสมาธิ หมั่นศึกษาธรรมะอย่างสม่ำเสมอ อาจเป็นวิธีที่ช่วยให้จิตใจสงบสุขและมีสติมากขึ้น
อ.6 อบอุ่น หลังเกษียณอายุการทำงาน มีผู้สูงวัยจำนวนไม่น้อยที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้าซึ่งเกิดจากปัจจัย หลายสาเหตุ เช่น มองว่าตนเองเป็นคนไร้คุณค่าเมื่อไม่ได้ทำงาน เบื่อหน่ายการเข้าสังคม ชอบแยกตัว และมีจิตใจ หม่นหมอง ให้ลองหันกลับมามองที่สถาบันครอบครัวซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของสังคม ใช้ชีวิตอยู่กับลูกหลานให้มีความสุข ได้ทำกิจกรรมครอบครัวได้มีช่วงเวลาพักผ่อนอย่างเต็มที่ โดยปราศจากความกังวลต่อสิ่งใดๆนี่แหละคือยาแก้โรคซึมเศร้า ให้แก่ผู้สูงวัยที่เห็นผลชัดเจนมากที่สุดวิธีหนึ่ง
อ.7 อนามัย สูงวัยควรหมั่นตรวจเช็คร่างกายเป็นประจำทุกปีเพื่อทราบถึงอาการผิดปกติของร่างกายรวมถึงจิตใจ หากเกิดความผิดปกติในระยะเริ่มต้นก็จะทำให้การรักษาได้ผลดีกว่า หรือถ้าตัวท่านมีโรคประจำตัวอยู่แล้วก็ควรมีวินัย ต่อตนเอง ทำตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด นอกจากโรคใหม่จะไม่ถามหายังสามารถยับยั้งอาการของโรคเดิม ให้คงที่หรือลดลงได้อีกด้วย
อ.8 อดิเรก เมื่อไม่ต้องคร่ำเคร่งอยู่กับการทำงาน 8 ชั่วโมงอย่างน้อยต่อวัน ทำให้ผู้สูงวัยมีเวลาอยู่กันตนเอง มากขึ้น การหางานอดิเรกทำจะช่วยลดทอนความเหงาหากได้ทำในกิจกรรมที่ชื่นชอบก็จะมีใจจดจ่ออยู่กับสิ่งนั้นได้ตลอดทั้งวัน กิจกรรมที่เหมาะกับผู้สูงวัยมีให้เลือกหลายกลุ่มกิจกรรม
อ.9 อุจจาระ ที่สำคัญรองจากการรับประทานอาหารเพื่อดำรงชีวิต คงหนีไม่พ้นเรื่องการขับถ่าย ไม่ว่าจะเป็นอุจจาระหรือปัสสาวะหากไม่มีการขับของเสียออกจากร่างกายหรือขับถ่ายแล้วแต่ยังมีของเสียตกค้างอยู่ในลำไส้ ของเสียเหล่านั้นจะกลายเป็นสารพิษหมักหมมสะสม นานวันเข้าก็จะก่อให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บตามมา
10.อุบัติเหตุ เมื่ออายุมากขึ้นการเคลื่อนไหวร่างกายและประสาทสัมผัสต่างๆ จะมีประสิทธิภาพลดลงนั่นเป็น สัญญาณเตือนอย่างหนึ่งให้ผู้สูงวัยต้องคอยระมัดระวังตัวเอง ซึ่งอุบัติเหตุสามารถป้องกันได้หากตั้งตนอยู่ในความ ไม่ประมาท ด้วยการจัดสิ่งแวดล้อมภายในบ้านให้มีระเบียบเรียบร้อย ไม่วางของระเกะระกะกีดขวางทางเดิน และควร เพิ่มแสงสว่างภายในบ้านให้เพียงพอต่อการมองเห็น ถ้าเดินไม่สะดวกควรใช้ไม้เท้าช่วยพยุงร่างกาย และในกรณี มีปัญหาทางด้านสายตา ควรสวมแว่นสายตาติดตัวเป็นประจำเพื่อช่วยในการมองเห็น
อ.11 อนาคต เรื่องที่ทำให้ผู้สูงวัยเกิดความกังวลใจในลำดับต้นๆ คงหนีไม่พ้นปัญหาเกี่ยวกับรายได้ ปัจจุบันมีโปรแกรมการออมเพื่อใช้ยามเกษียณจากสถาบันการเงินหลายแห่งที่น่าสนใจ รวมถึงการทำประกันชีวิต การซื้อประกันสุขภาพเพื่อคุ้มครองยามเจ็บป่วย หากมีการเตรียมความพร้อมเสียแต่เนิ่นๆ ผู้สูงวัยจะสามารถบริหารจัดการ เงินเก็บยามเกษียณได้อย่างมีความสุขโดยไม่ต้องพึ่งพาลูกหลาน
ผู้สูงวัยทุกคนต้องเตรียมรับมือให้พร้อมทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจเพื่อการเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพและมีความสุข สมวัยหากทำได้ตามนี้ครบทั้ง 11 เคล็ดลับ คำว่า สุขภาพดี ไม่ห่างไกลไปไหนแน่นอน
