ควันธูปมีสารที่ก่อให้เกิดอันตรายได้ เช่น โรคมะเร็ง แต่ที่ศึกษามี 3 ชนิด และมีสารมะเร็งเหมือนควันบุรี่หรือท่อไอเสีย อาจก่อมะเร็งในเม็ดเลือด มะเร็งปอด และความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งหากเราเลี่ยงการสูบดมได้จะมีความเสี่ยงมากน้อยแค่ไหน วิธีปฏิบัติคือ พยายามห่างๆหรือหลีกเลี่ยงบริเวณที่เค้าสูบ และคนที่เป็นโรคหอบหืด พยายามหลีกเลี่ยงให้ไปที่ห่างๆ เพราะอาจจะทำให้แพ้ได้
มีข้อมูลยืนยันว่าสาเหตุหนึ่งของผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจเกิดจากการสูดดมควันธูป โรคนี้นอกจากกรรมพันธุ์แล้ว ยังเกิดได้จากพฤติกรรมซ้ำๆ อย่างการจุดธูปที่บ้าน และสูดดมควันธูปเข้าสู่ร่างกายติดต่อกันนานหลายปี
การจุดธูปจำนวนมากๆ แต่ละครั้ง ธูปที่เผาไหม้จะปล่อยฝุ่นละอองและสารมลพิษออกมามากมายมีสารบางชนิด ที่อาจเป็นสารก่อมะเร็ง โดยเฉพาะสารเบนซีน (benzene), 1,3 บิวทาไดอีน (1,3-butadiene) และเบนโซเอไพรีน (benzo(a)pyrene) เป็นสารก่อมะเร็งที่เกิดจากการเผาไหม้ของกาว ขี้เลื่อยและน้ำหอมในธูป สารดังกล่าวสามารถ ก่อมะเร็งได้หลายชนิด เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาว มะเร็งเม็ดเลือด มะเร็งปอด และมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
นอกจากนี้ในควันธูปยังมีสารมลพิษอีกหลายชนิดที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ เช่น ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ ก๊าซคาร์บอนมอนออกไซด์ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นต้น มีฤทธิ์ทำให้เกิดอาการระคาย เคืองตาและระบบทางเดินหายใจ เช่น ตาแห้ง แสบตา น้ำตาไหล ระคายเคืองจมูก จาม ไอ ระคายคอ หายใจลำบาก และยังทำให้ปวดศีรษะ เหนื่อยล้า ง่วงนอน และหมดสติได้หากสูดดมระยะเวลายาวนาน
การป้องกันตนเองและบุคคลรอบข้างเพื่อป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพจึงควรหลีกเลี่ยงการจุดธูปในบริเวณ ที่อากาศไม่ถ่ายเทหรืออากาศถ่ายเทไม่สะดวก เช่น ห้องแอร์ ห้องที่ไม่มีประตูหน้าต่าง ใช้ธูปขนาดสั้นแทนธูปขนาดยาว เพื่อให้เกิดควันในระยะเวลาที่สั้นกว่า กลุ่มเด็ก สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ หอบหืด ภูมิแพ้ ถุงลมปอด นับเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากกว่ากลุ่มอื่น
โดยเฉพาะบ้านที่มีเด็กเล็กเนื่องจากโรคภูมิแพ้เป็นโรค ที่พบบ่อยในเด็ก ส่วนใหญ่เกิดจากสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เช่น อับทึบ ชื้น มีเชื้อรา หรือฝุ่นละอองเป็นสารกระตุ้น ให้เด็กเกิดอาการแพ้ จึงควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือสูดดมควันธูป หากไม่สามารถเลี่ยงได้ให้ใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือหน้ากาก อนามัย ปิดปากและจมูก รวมทั้งหลีกเลี่ยงการพักผ่อนหรือนอนหลับบริเวณที่มีการจุดธูป และหมั่นทำความสะอาดบ้าน อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้งเพื่อลดการสะสมของฝุ่นละอองจากควันธูปที่อาจตกค้างได้
ขอบคุณข้อมูลดีๆจาก
สสส. http://www.thaihealth.or.th/Content/29264-อันตรายควันธูปมีสารพิษก่อมะเร็ง.html
วิทยาศาสตร์รอบตัว https://www.youtube.com/watch?v=PIlQ4RkVh_Y
สํานักข่าวไทย https://www.youtube.com/watch?v=Hu_SQTL32Kg
